Cuối tháng 12-1958, dưới sự chỉ huy của Phiđen Caxtơrô nghĩa quân chiếm được pháo đài Xanta Cơlara án ngữ thủ đô La Habana, mở đầu cho thắng lợi tiếp theo của cách mạng Cuba (ảnh tư liệu)

Cách đây 64 năm, vào ngày 1/1/1959, lịch sử Cuba ghi một dấu mốc quan trọng  khi chế độ độc tài Batixta bị lật đổ, một chế độ mới của nhân dân lao động được thiết lập, đánh dấu thắng lợi to lớn của Cách mạng Cuba. Trải qua 64 năm với nhiều khó khăn, thách thức, quốc đảo Caribe vẫn luôn kiên định và khẳng định sức sống mãnh liệt trên con đường xã hội chủ nghĩa.

Từ năm 1959 đến nay, dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Cuba và lãnh tụ Fidel Castro, nhân dân Cuba đã ghi  được nhiều dấu ấn trong bảo vệ và xây dựng đất nước. Mọi thủ đoạn của các thế lực thù địch, từ thông tin xuyên tạc đến cô lập ngoại giao, cấm vận thương mại, bao vây kinh tế ,… đều không làm khuất phục được “tinh thần quật khởi và khát vọng vươn tới tự do, hạnh phúc” của nhân dân Cuba. Từ một quốc gia với nền kinh tế thủ công, lạc hậu, Cuba ngày nay đã khiến “thế giới phải kinh ngạc” trong nhiều lĩnh vực, đặc biệt  trong lĩnh vực y tế và giáo dục. Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đã đánh giá Cuba là một trong những quốc gia dẫn đầu thế giới trong lĩnh vực y tế và chăm sóc sức khỏe người dân. Trong khi đó, Cuba cũng xây dựng được hệ thống giáo dục vững chắc, với mọi công dân đều được miễn học phí cho đến hết bậc đại học.

Trong chặng đường phát triển hơn 60 năm qua, đứng trước những thay đổi của của tình hình quốc tế, đặc biệt trong những thập niên cuối của thế kỷ XX, kinh tế Cuba bộc lộ nhiều hạn chế, yếu kém, dẫn đến sản xuất đình trệ, đời sống kinh tế - xã hội khó khăn. Đặc biệt, sau khi mô hình chủ nghĩa xã hội ở Liên Xô và Đông Âu sụp đổ, hệ thống chủ nghĩa xã hội trên thế giới tạm thời lâm vào thoái trào, các nước xã hội chủ nghĩa trên thế giới (Trung Quốc, Việt Nam…) đã tìm tòi, thực hiện đường lối đổi mới, cải cách, mở cửa phù hợp với hoàn cảnh cụ thể của từng nước và đã đạt được những thành tựu quan trọng. Khác với con đường cải cách, mở cửa của Trung Quốc, hay mô hình đổi mới của Việt Nam, Cuba đưa ra chủ trương cập nhật hóa mô hình kinh tế-xã hội với mục tiêu khắc phục những hạn chế, sai lầm, phát triển kinh tế, từng bước ổn định và nâng cao đời sống nhân dân.

Với sự chỉ đạo sát sao của Chủ tịch Raul Castro và Đảng Cộng sản Cuba, việc thực hiện chủ trương cập nhật mô hình kinh tế - xã hội Cuba đã được triển khai sâu rộng và đạt được nhiều kết quả tích cực. Nền kinh tế Cuba chứng kiến những thay đổi theo hướng xóa bỏ bao cấp, tinh giảm biên chế, phát triển kinh tế tự doanh, mở cửa thị trường nội địa, coi trọng hợp tác kinh tế và đầu tư nước ngoài nhằm nâng cao hiệu quả lao động, thúc đẩy sản xuất; phát triển nhanh, bền vững, đồng thời bảo vệ vững chắc những thành quả mà cách mạng Cuba đã đạt được.

Trong khi đó, mặc dù nền kinh tế còn nhiều khó khăn do bao vây cấm vận của Mỹ, nhưng Cuba luôn chú trọng phát triển giáo dục, y tế và đã xây dựng được hệ thống y tế phát triển vượt bậc, giáo dục có nền tảng vững chắc, phục vụ miễn phí cho người dân. Từ một quốc gia có tới 30% dân số không biết đọc, biết viết, thì ngày nay, tỉ lệ mù chữ ở Cuba chỉ là 0,2%. Giáo dục ở Cuba được miễn phí và 100% số trẻ em trong độ tuổi đi học đều được cắp sách đến trường. Những chương trình tiêm chủng toàn dân hay chăm sóc y tế phổ thông khác gần như xóa sổ những căn bệnh như bại liệt, rubella, lao phổi, thủy đậu. Bên cạnh đó, ngành công nghệ sinh học của Cuba cũng rất phát triển với việc điều chế nhiều loại thuốc, vaccine đặc chủng (33 loại vaccine, 33 loại thuốc chữa ung thư, 18 loại thuốc chữa bệnh về tim mạch và 7 loại thuốc chữa các bệnh khác…). Đặc biệt, Cuba đã chế tạo thành công vaccine ngừa COVID-19 Abdala có hiệu quả lên tới trên 90%. Cuba trở thành nhà cung cấp dược phẩm hàng đầu cho khu vực Mỹ Latinh và nhiều quốc gia châu Á.

Những bước đi thành công của công cuộc cập nhật mô hình kinh tế- xã hội của Đảng Cộng sản Cuba đều được khẳng định qua các kỳ Đại hội. Nếu như Đại hội VI (năm 4/2011)  đặt tiền đề cho tiến trình chuyển đổi, Đại hội VII (4/2016) đã thể chế hóa cho tiến trình này, thì Đại hội VIII (4/2021) đặt ra yêu cầu chuyển đổi mạnh mẽ, toàn diện và đồng bộ về cơ chế, chính sách, cụ thể hóa các biện pháp chuyển đổi sâu rộng nhằm giải phóng lực lượng sản xuất, nâng cao năng suất, cải thiện đời sống nhân dân. Có thể thấy rằng, chủ trương “cập nhật mô hình chủ nghĩa xã hội” của Cuba đã giành được nhiều thành tựu quan trọng, cho thấy sự đúng đắn của Đảng Cộng sản Cuba, tạo niềm tin cho nhân dân Cuba vào sự nghiệp cải cách kinh tế và xây dựng chủ nghĩa xã hội.

Trải qua hành trình 64 năm kể từ khi Cách mạng Cuba thành công đến nay, có lẽ chưa một dân tộc nào trên thế giới phải chịu những cuộc cuộc bao vây cấm vận dai dẳng như nhân dân Cuba. Nhưng thực tế sinh động trên các lĩnh vực cho thấy, Cuba đang không ngừng nỗ lực vươn lên để khẳng định vị thế của mình. Có lẽ sự kiên định và sáng tạo chính là chìa khóa để làm nên sức sống mãnh liệt, sự kiên cường của Cuba – một dân tộc quyết tâm đi theo con đường xã hội chủ nghĩa! ./.